Klantenbeoordeling
8.1/10
Als we het hebben over veilig en vertrouwd stoken, bedoelen we het verwarmen van uw woning zonder (schoorsteen)brand en zonder rookoverlast voor de nabije omgeving en het milieu. Kortom, zorgeloos kunnen genieten van het brandende vuur en de behaaglijke warmte. Hoe voorkom je brand, en in het bijzonder schoorsteenbrand, en hoe stook je veilig zonder overlast te creëren voor je naaste omgeving. Tot slot, hoe stook je verstandig zonder het milieu te belasten? Hier vindt u de vragen en antwoorden. Lees ook onze stooktips voor meer handige informatie.
Bij het stoken van brandhout (maar ook bij kolen en olie, wat tegenwoordig niet meer zo vaak voorkomt) komen er onverbrande deeltjes vrij die via de rookgassen in de schoorsteen oftewel het rookkanaal terecht komen. Deze deeltjes kunnen zich aan de wand van het rookkanaal gaan hechten en vormen zo een teerachtige, zeer brandbare laag. Dit wordt creosoot genoemd. Bij een temperatuur van 500 graden Celsius kan deze laag in brand vliegen, als dat gebeurt is er sprake van een schoorsteenbrand. Bij een stenen schoorsteen, die enigszins poreus en ruw is, kan de aanslag sneller hechten dan bij een glad RVS rookkanaal. De mate van aanslag wordt onder andere bepaald door het stookgedrag. Als de kachel teveel gesmoord of getemperd wordt (minder zuurstof, dus ook minder felle verbranding) is de verbranding onvolledig en zijn er dus meer onverbrande deeltjes die zich kunnen gaan hechten. Als de laag creosoot dikker wordt kan de schoorsteen zelfs verstoppen. Dat merkt u doordat het rookkanaal minder goed 'trekt'. In dat geval kunnen ook de rookgassen terug de kamer in slaan, waardoor er gevaar is voor koolmonoxidevergiftiging. Dit is eenvoudig te voorkomen door tijdig de schoorsteen te (laten) vegen. Het creosoot krijgt dan geen kans om een laag te vormen. Bij het schoorsteenvegen kan ook de schoorsteen verder nog gecontroleerd worden op scheuren of delen die loszitten. Het is handig om de kachel ook meteen te laten onderhouden.
Als er sprake is van schoorsteenbrand dan hoor je vaak een bulderend geluid in het rookkanaal. Ook kan er in de kamer rookontwikkeling ontstaan en/of de trek in het rookkanaal neemt sterk toe. Buiten kun je vaak zien dat er vlammen uit het schoorsteenkanaal komen. Schakel altijd hulp in en volg de instructies hieronder.
Brand heeft zuurstof nodig, dus de eerste stap is het sluiten van de luchttoevoer. Sluit de luchttoevoeren op de kachel of de rookgasklep in de schoorsteen (bij bijvoorbeeld een open haard). Doof het vuur in de kachel of haard met een emmer zand om rookvorming te voorkomen. Blus in ieder geval nooit met water! Er kan dan namelijk enorme stoomvorming ontstaan. Doordat dit heel snel gebeurt, kan het rookkanaal dit niet aan en kan de schoorsteen door de druk gaan scheuren. Soms ontstaat zelfs een explosie. Bel na het sluiten van de luchttoevoer en het doven van het vuur direct de brandweer 1-1-2. Ventileer na het doven van het vuur meteen de woonruimte in verband met het vrijkomen van koolmonoxide.
Het is geen enkel probleem om een houtkachel of open haard te gebruiken als je een woning met een rieten dak hebt. Een voorwaarde is wel dat de kachel, het rookkanaal en een goede vonkenvanger geïnstalleerd worden door een haardenspecialist. Er worden namelijk hogere eisen gesteld aan de brandveiligheid van en om het rookkanaal. Vervolgens is goed onderhoud en het regelmatig vegen van de schoorsteen een belangrijk aandachtspunt.
Uw schoorsteen kan verstopt raken door een vogelnest, specie of stenen. Er is dan te weinig of geen ‘trek’ meer, waardoor de rook terugslaat in de kamer. U loopt dan risico op koolmonoxidevergiftiging. Koolmonoxide is een zeer giftig gas dat ontstaat bij onvolledige verbranding van bijvoorbeeld gas of hout. Goed onderhoud van kachel en rookkanaal is dus belangrijk. Tijdens het schoorsteenvegen wordt het vuil en de roetaanslag uit de schoorsteen verwijderd en wordt er gecontroleerd op loszittende delen en scheuren. Bij de betere doe-het-zelf zaken en uw haardenspeciaalzaak zijn koolmonoxidemelders te koop.
Als je filmpjes op you tube zoekt over schoorsteenbrand zal u al snel opvallen dat bijna alleen maar schoorstenen van steen in beeld komen. Dat komt omdat de meeste schoorsteenbranden voorkomen bij stenen schoorsteenkanalen (zoals bijvoorbeeld Valbrenta blokken), vaak voorzien van een sierkap. Daar zijn meerdere redenen voor. De eerste reden is dat steen minder snel opgewarmd wordt dan RVS c.q. staal. Als de kachel net aangestoken is, slaan de roetdeeltjes altijd neer op koude delen. De opwarmfase duurt bij een stenen schoorsteen veel langer en de aanslag hecht ook beter. Steen is namelijk poreus, terwijl staal of RVS glad is. Nog kwalijker is dat een stenen rookkanaal vaak vierkant is, hierdoor blijft vaak roetaanslag of teer in de hoeken zitten. Het is erg moeilijk om een schoorsteen die vierkant is, goed schoon te maken. Als u al een stenen schoorsteen heeft, is het dus aan te raden om deze te voorzien van een flexibele RVS voering. Deze voering moet dubbelwandig zijn, niet te verwarren met dubbelwandig geisoleerd. Een dubbelwandige flexibele pijp is aan de buitenkant geribbeld, maar aan de binnenkant mooi glad. De flexibele voering is niet geisoleerd, in de isolatie wordt voorzien door de stenen schoorsteen en de luchtspouw om de pijp heen. Als u nog moet bouwen en de keuze heeft, raden wij altijd aan om meteen te kiezen voor een RVS dubbelwandig rookkanaal en niet voor een stenen schoorsteenkanaal. Vindt u dat geen mooi gezicht op het dak? Er zijn talloze oplossingen hiervoor. Bijvoorbeeld een prefab ombouw buitendaks voor een mooie schoorsteen aan de buitenkant. Aan de binnenkant ziet niemand het RVS dubbelwandige rookkanaal. Ook is het mogelijk om een stenen schoorsteen te metselen wat rust op een juk in de spanten. Aan de binnenkant een veilig rookkanaal, aan de buitenkant een mooie stenen schoorsteen. Diverse verzekeringsmaatschappijen overwegen momenteel premiedifferentiatie. Bij het onderzoek en overleg hieromtrent is 't Stokertje Installatie, Advies en Onderhoud BV nauw betrokken. Premiedifferentiatie betekent hogere premies voor stenen schoorstenen en lagere premies voor dubbelwandige RVS rookkanalen. Wel begrijpelijk gezien de oorzaak van vele schoorsteenbranden.
Natuurlijk kunt u ook zelf uw schoorsteen of rookkanaal vegen. Het nadeel is dat u dan geen schoorsteenveegbewijs kunt overleggen aan uw verzekeraar. Als u echter vaak en goed genoeg veegt zult u geen schoorsteenbrand krijgen. Voorkomen is beter dan genezen.... U kunt voor het vegen van uw schoorsteen verschillende materialen aanschaffen. Zo zijn er schoorsteenveegsets die bestaan uit een kogel, touw en borstel. Maar ook sets die opgebouwd zijn uit flexibele stokken een adapter en een borstel. U kunt altijd het beste uw schoorsteen van bovenaf vegen. De diameter en het materiaal van de schoorsteenveegborstel dient goed op uw rookkanaal afgestemd te zijn. Niet te groot en niet te klein. De borstels zijn in verschillende maten verkrijgbaar en ook nog op maat te knippen. Het materiaal is afhankelijk van de schoorsteen. Bij een stenen rookkanaal kunt u vegen met een RVS borstel, hetgeen bij een RVS rookkanaal uit den boze is i.v.m. krasvorming. Bij een RVS rookkanaal gebruikt u daarom een borstel van kunststof. Deze materialen zijn verkrijgbaar bij elke haardenspeciaalzaak en natuurlijk ook bij 't Stokertje.
De branchevereniging Het Sfeerverwarmingsgilde heeft het initiatief genomen voor een officiële erkenning van installateurs van sfeerverwarming. Daaraan kunnen de betere installateurs worden herkend, waarbij u zeker weet dat u met een vakbekwaam bedrijf te maken heeft. Er zijn erkenningen van Stichting Evis voor gas, hout of alle toestellen. 't Stokertje is erkend installateur voor alle soorten toestellen en rookkanalen. Als het gaat om uitsluitend schoorsteenvegen kunt u ook terecht bij een schoorsteenveegbedrijf die aangesloten is bij de ASPB, de algemene schoorsteenvegers patroons bond. In beide gevallen weet u zeker dat u te maken heeft met een betrouwbaar bedrijf. Het voordeel van een installatiebedrijf & detailhandel zoals 't Stokertje is dat alle disciplines bij elkaar samen komen. Of iets brandveilig is en goed functioneert is afhankelijk van ALLE op elkaar aangesloten factoren. Het is een wisselwerking tussen kachel of haard én rookkanaal. Een schoorsteenveger richt zich over het algemeen uitsluitend op het rookkanaal terwijl ook de kachel goed onderhouden moet worden. Sommige kachels zijn niet schoorsteenveegvriendelijk en soms moeten delen gedemonteerd worden. Vooral bij buitenlandse kachels kunt u daar tegenaan lopen omdat in sommige landen een veegluik in het rookkanaal verplicht is. Dan is het niet meer nodig om bij de kachel speciale voorzieningen voor het vegen van de schoorsteen te treffen. In zulke gevallen is het natuurlijk fijn als u te maken heeft met een totaalleverancier zoals 't Stokertje die advies, onderhoud en installatie combineert.
Voorkom overlast door de kachel aan te maken met de Zwitserse aanmaakmethode oftewel de 'omgekeerde' methode.
Afhankelijk van de frequentie van het stoken, het stookgedrag, de kwaliteit en het type kachel moet minimaal 1 x per jaar geveegd worden. Als een houtkachel als hoofdverwarming dient of als de omstandigheden niet ideaal zijn is het verstandig om vaker te vegen dan 1 x per jaar. Het is erg belangrijk om de schoorsteenveger te vragen in welke staat het rookkanaal zich bevindt en of er sprake was van veel roetaanslag. Als er veel roet vrijkomt bij het schoorsteenvegen, dan betekent dat bijvoorbeeld dat u het rookkanaal vaker moet laten vegen of uw stookgedrag aan moet passen of beter gedroogd hout moet gebruiken. Een rechthoekig rookkanaal van steen is moeilijker te vegen dan een rond rookkanaal van RVS omdat de (veeg)borstels die tijdens het schoorsteenvegen gebruikt worden ook rond zijn. Stenen rookkanalen, en in het bijzonder de rechthoekige kanalen vormen een groter risico. Zo is ook een rookkanaal met bochten moeilijker te vegen dan een recht rookkanaal. Het is aan te raden om het rookkanaal van bovenaf te vegen in plaats van onderaf. Op deze manier weet u altijd zeker dat het hele rookkanaal goed geveegd is. Het is beter om een (vierkant) stenen schoorsteenkanaal te voorzien van een flexibele voering van RVS. Deze flexibele voering moet altijd dubbelwandig zijn (dat betekent in dit geval dat de binnenkant glad is en de buitenkant geribbeld). Dit komt de veiligheid ten goede en leidt bovendien tot betere resultaten. Een RVS rookkanaal warmt namelijk sneller op dan steen waardoor de kachel gemakkelijk aangemaakt kan worden omdat de trek in het begin beter zal zijn. Bovendien zijn de wanden van een stenen rookkanaal poreus en zal vuil sneller hechten. Tot slot is het natuurlijk belangrijk om te stoken met een kwalitatief goede kachel. Hoe beter de kachel, hoe minder snel er problemen zullen ontstaan. Ook het type kachel (speksteen, hout, pellets) is van invloed op de benodigde veegfrequentie. Ook bij een gaskachel moet het rookkanaal regelmatig geveegd worden. Dit hoeft niet zo frequent te gebeuren, 1 x per 2 jaar is voldoende.
Brandhout dient goed gedroogd te zijn voordat het gebruikt kan worden in een kachel of haard. Meer informatie over hout als brandstof en het meten van het vochtigheidspercentage vindt u op onze webpagina over houtvochtigheidsmeting. Een houtvochtigheidsmeting kunt u bij de diverse showrooms van 't Stokertje gratis uit laten voeren. Ook kunt u hier een houtvochtigheidsmeter aanschaffen. Vervuild of geverfd hout is uit den boze. De allesbrander bestaat al lang niet meer en de tijd dat we van alles in de kachel kunnen stoppen en opstoken is voorbij. Het bewustzijn dat de vervuiling zich dan via de lucht verplaatst is toegenomen, daarnaast wonen we vaak in dichtbevolkte gebieden waarbij het niet wenselijk is om de buren 'uit te roken'. Nat hout wordt niet volledig verbrand en daarom blijven er roetdeeltjes achter die zich kunnen hechten aan de wand van het schoorsteenkanaal. Ook daarom is het zo belangrijk om goed gedroogd hout te gebruiken. Lees meer over brandhout op onze pagina 'alles over hout'.
De schoorsteen moet afgestemd zijn op de kachel of haard. Daarnaast moet het rookkanaal conform voorschriften geïnstalleerd zijn. Dat betekent dat er veel aandacht moet zijn voor brandveiligheid. Ook de afwerking van het rookkanaal moet daarbij niet vergeten worden. Vooral het inbouwen van haarden dient extra aandacht te krijgen. Niet alleen in het rookkanaal kan brand ontstaan, ook door langdurige verhitting van bijvoorbeeld een houten plafond in een gesloten ruimte zoals een koof van een inbouwhaard kan leiden tot brand. Dit effect heet pyrolyse. Door langdurige blootstelling aan hitte (soms tientallen jaren) wordt het materiaal in de nabijheid van de warmtebron dermate droog dat het al bij een relatief lage temperatuur spontaan kan gaan branden. Daarom is de aanwezigheid van hout, houten plafonds en houten balken nabij de kachel of haard ook erg riskant. Deze materialen moeten vervangen of beschermd worden door promatect of isol. Dit is brandvrij materiaal. Ander materiaal zoals Fermacell is brandwerend, maar niet brandvrij. Helaas wordt het toch veel toegepast, voornamelijk in de bouw. Als u veilig en vertrouwd van sfeer en warmte wilt genieten kunt u beter geen enkel risico nemen en kiezen voor volledig brandvrij materiaal. Daarnaast moet de warmte verspreid kunnen worden door middel van bijvoorbeeld een convectierooster en warmeluchtopeningen of -buizen. Natuurlijk moet u uw haard en rookkanaal laten installeren door een erkende installateur. Op de website van Stichting Evis kunt u een installateur bij u in de buurt opzoeken. 't Stokertje Kachelparadijs B.V. is door Stichting Evis erkend voor zowel gasgestookte als houtgestookte toestellen en rookkanalen.
Een kachel of open haard heeft voldoende zuurstof nodig voor een volledige verbranding. Als er te weinig lucht toegevoerd wordt (omdat de luchttoevoer 'geknepen' wordt), dan gaat de kachel onvolledig verbranden en ontstaat er roetvorming. De kleur van de rook die uit de schoorsteen komt zegt iets over de verbranding. Als de verbranding schoon en volledig is, is de rook vrijwel doorzichtig. Ook witte rook is een goed teken. Grijze rook daarentegen duidt op een onvolledige verbranding en zwarte of vette rookwolken duidt op een hoog roetgehalte. Het is daarom belangrijk de kachel of haard altijd voldoende 'fel' te stoken. Zo krijgt roetaanslag geen kans. Kiest u er toch voor om de kachel veel te temperen om zo lang mogelijk te doen met een blok hout, dan zult u veel vaker dan 1 x per jaar uw schoorsteen moeten (laten) vegen. Door uw houtkachel aan te maken volgens de Zwitserse methode kunt u ook veel overlast voorkomen. Lees hier meer over op 'houtkachel aanmaken'.
Ook het juiste type houtkachel is natuurlijk bepalend voor goed stookgedrag. Tegenwoordig is een moderne houtkachel uitgerust met primaire én secundaire luchttoevoeren. Hiermee wordt voldaan aan de hogere eisen v.b.w. de verbranding en het rendement van een houtkachel. In enkele gevallen gaat een fabrikant nog verder en is er ook sprake van een tertiaire verbranding (ook wel Triple Pilot genoemd). Hiermee spelen deze fabrikanten slim in op de hogere eisen omtrent rendement en de verduurzaming van onze samenleving. Met houtkachels, zoals bijvoorbeeld de Beaufort, die voorzien zijn van een tertiaire luchttoevoer (Triple Pilot) kan je in vrijwel iedere weers- en rookkanaalomstandigheid optimaal stoken.
Een open haard heeft doorgaans een rookkanaal nodig van minimaal 20 centimeter. Bij een gemiddelde houtkachel volstaat een rookkanaal van 15 centimeter doorsnee. De uitgang van een kachel of haard is vaak een goede indicator voor de rest van het rookkanaal. Het is niet verstandig om teveel verloop te hebben. Een kachel met een uitgang van 20 cm. kunt u doorgaans niet aan laten sluiten op een rookkanaal met een diameter van 15 cm. Andersom kan iets gemakkelijker maar ook daar moeten de verschillen niet te groot zijn. Andere factoren van invloed zijn de lengte van het rookkanaal en of er veel bochten in het tracé zitten. Al met al is het belangrijk om u vooraf goed te laten adviseren over kachel en rookkanaal. De kwaliteit van de kachel of haard en het type kachel is uiteraard ook van invloed op het functioneren van het geheel.
Een goede vonkenvanger is bij een woning met een rieten dak (of een woning naast een rieten kap) absoluut noodzakelijk. Het nadeel van een reguliere vonkenvanger in een trekkende kap of schoorsteenkap is dat deze snel verstopt kan raken.
Het vonkengaas in een vonkenvanger bestaat namelijk uit RVS gaas met een maximale maaswijdte van slechts 9 mm. Het RVS draad is ca. 1 mm dik. Daarom is het o.a. belangrijk om de kachel niet aan te maken met bijv. kranten omdat anders de vonkenvanger snel dicht gaat zitten. De vonkenvanger moet natuurlijk ook tijdig schoongemaakt worden zodat de trek in de schoorsteen goed blijft. 
Mocht de trek toch nadelig beïnvloedt worden is het aan te raden om een SSP vonkenvanger te laten installeren. SSP staat voor Stokertje Special Product en is ontwikkeld door 't Stokertje voor situaties waar een normale trekkende kap met vonkenvanger niet voldoet. Een SSP vonkenvanger is een schoorsteenuitmonding waarbij er geen sprake is van een trekbelemmerende kap. Een SSP bestaat aan de bovenkant volledig uit RVS vonkengaas (zie de foto hiernaast). Soms kan de SSP aan de bovenzijde voorzien worden van een RVS afdekplaatje om overmatige regen inslag tegen te gaan. Omdat dit ook de trekwerking van de SSP vermindert gebeurt dit alleen in gebieden waar empirisch is bepaald dat dit tot overlast leidt.
Een pelletkachel verbrandt pellets. Pellets worden gemaakt van hout en daarom valt een pelletkachel ook onder de categorie houtverbrandingskachels. Het bouwbesluit in Nederland en een praktische, veilige en zorgeloze toepassing van deze kachels vereist een rookkanaal dat ten minste boven de dakrand uitsteekt. Het is een misverstand dat deze pellethaarden (ondanks dat dit soms in een buitenlandse handleiding vermeld wordt) in Nederland mogen worden geplaatst middels een uitmonding direct door de gevel. Als een pelletkachel met een pijp rechtstreeks door de muur geinstalleerd wordt geeft dit allereerst omgevingsproblemen maar ook praktische problemen in de vorm van overdruk situaties. Hierdoor kan ernstige roetvorming op de gevel ontstaan, maar ook in de woning binnenshuis. Dit komt omdat er sprake is van een geforceerde druk situatie in de haard. Voor een gedetailleerde en uitgebreide uitleg kunt u natuurlijk terecht bij de specialisten van 't Stokertje. Voor wat betreft het vegen van het rookkanaal als u stookt met een pelletkachel geldt het volgende. Ook de rookkanalen van pelletkachels moeten jaarlijks worden geveegd (in geval van pelletkachels is de aanslag vaak iets minder dan bij houtkachels maar wordt door de geforceerde stuwing met regelmaat onvolledig verbrande pelletresten het rookkanaal in gestuwd). Kiest u voor de meest optimale afstelling van de pelletkachel dan haalt u het meeste rendement uit de haard en de brandstof en dan doet dit probleem zich niet zo vaak voor. In geval van pelletkachels is het komen tot deze optimale afstelling echter een stuk ingewikkelder dan bij een hout- of gashaard. Dit is de reden dat 't Stokertje Installatie, Advies en Onderhoud BV contracten heeft inzake de landelijke inregeldienstverlening voor diverse pelletkachel fabrikanten en distributeurs.
